W pierwszym 10-leciu po zakończeniu wojny I wojny światowej odczuwano w Olsztynie dotkliwy brak mieszkań. W tych latach oddano do użytku ich niewiele (od 45 w roku 1923 do 193 w 1928 roku). Podczas gdy tylkow latach 1928-29 od urzędu kwaterunkowego mieszkań domagało się łącznie ponad 4500 osób. Rozkwit budownictwa w Olsztynie nastał po roku 1933. Największymi inwestycjami w tych latach była budowakilku osiedli w różnych częściach Olsztyna - w 1935 roku nad jez. Długim oraz przy al. Niepodległości w okolicach koszar, w 1936 – budowa domków po obu stronach ul. Jagiellończyka oraz budowa Kolonii Mazurskiej: w kierunku na Szczytno po lewej stronie drogi powstały zabudowania w 1935, a rok później po prawej.
Powstały w tym czasie budynki przy ulicach: Walecznych, Opolska, Gołdapska, Szczytnowska, Czeska, Niborska,Obrońców, Hibnera,
Gdyńska, Ludowa, Stefczyka. Przedwojenny Olsztyn szybko się rozrastał. Jak na tamte czasyniektóre osiedla budowano komfortowo. Już wtedy budynki mieszkalne miały centralne ogrzewanie, łazienki,rozsuwane drzwi między pokojami, w podziemiach – garaże. Takiego luksusu doświadczyli mieszkańcyulic Kasprzaka, Grabowskiego, okolic Jeziora Długiego i ulic otaczających z obu stron wlot szosy z Ostródy. Zamieszkali tam głównie wyżsi funkcjonariusze policji, hitlerowskich organizacji paramilitarnych także przedstawiciele burżuazji olsztyńskiej, dygnitarze partyjni oraz zawodowi oficerowie i podoficerowie wojska Kolonia Mazurska natomiast miała być wzorcowym osiedlem robotniczym. Wybudowano wówczas domyo wyglądzie i wykończeniu odbiegającym od wygód: bez bieżącej wody (wodę czerpano ze studni), a tym samymłazienki, ogrzewanie zapewniały piece kaflowe znajdujące się w każdym pokoju.
   W 1957 roku Wojewódzki Związek Spółdzielni Pracy podjął decyzję budowy na Kolonii Mazurskiej 16 domków trzcinowych  z Wytwórni Mat Trzcinowych w Mikołajkach. Domki okazały się jednak zbyt kosztowne w budowie I eksploatacji.  Dopiero Spółdzielcze Zrzeszenie Budowy Domków Jednorodzinnych „Skanda” w latach 1966-1967 umożliwiło budowę domków na Kolonii Mazurskiej. Poszczególne działki Spółdzielnia podzieliła na kilka zakładów pracy, a te rozdysponowały je wśród swoich pracowników. Rola „Skandy” kończyła się na utworzeniu składu materiałów budowlanych, z których wybudowano 102 domki.
W ten sposób powstały budynki przy części ulicy Czeskiej i Gołdapskiej oraz Dobrej, Spacerowej, Spokojnej oraz Ustronie. Pierwsza rodzina wprowadziła się już w  grudniu 1966 roku. „Zasiedlenie budynku nie było łatwe – wspomina p. Krystyna Romanowska. Tak naprawdę wprowadziliśmy się „na dziko”. Początkowo bez prądu i wody.  Z 6,- i 4-letnimi synami zamieszkaliśmy w jednym pokoju, ponieważ tylko w tym pomieszczeniu była położona podłoga z drewna. W pozostałej części budynku królował beton. Sąsiedzi zaczęli wprowadzać się wiosną.”
      Pierwotnie osiedle nosiło niemiecką nazwę Stadtrandsiedlung (pol. osiedle na skraju miasta). W pierwszych dziesięcioleciach  po wojnie nazywano je Kolonią Mazurską, a od 1958 roku przyjęto obecną nazwę. Administracyjnie osiedle obejmuje również niezamieszkałe już osiedle Piękna Góra, na którym znajduje się najwyższy w Polsce maszt radiowo-telewizyjny (360 m).  Powstanie osiedla Piękna Góra związane jest z XIX wiecznym majątkiem Augusta Blockhagena. Zarejestrowana w 1848 roku nazwa Piękna Góra, wywodzi się od nazwiska panieńskiego matki jego żony (Stolzenberg).    
      Bibliografia:
      Andrzej Wakar „Olsztyn 1353-1945”
      Czesław Browiński „Olsztyn 1945 – 1970”
   Wykaz ulic osiedla:
Pl. Aliantów, Augustowska, Bankowców, Białostocka, Białowieska, Bielska, Bieszczadzka, Biskupińska, Bracławska, Ciechocińska,
Czeska, Dobra, Elbląska, Gdyńska, Gołdapska, Graniczna, W. Hibnera, Koszalińska, Kręta, Krótka, Ludowa, Łęczycka, Łowicka, Łódzka, Masztowa, Pl. Mazurski, Niborska, Obrońców, Olecka, Opolska, Piękna Góra, J. Piłsudskiego od numeru 60 wzwyż strona  parzysta oraz od numeru 73 wzwyż strona nieparzysta (Ostrzeszewo), Piska, Plażowa, Pogodna, Przydziałowa, W. Pstrowskiego od numeru 30a wzwyż strona parzysta oraz od numeru 35 wzwyż strona nieparzysta, Rzeszowska, Skierniewicka, Spacerowa, Spokojna, Spółdzielcza, F. Stefczyka, Synów Pułku od strony osiedla Nagórki, Szczytnowska, Ustronie, Walecznych, Wąska, Wesoła, Wileńska, S. Wyszyńskiego od numeru 1 do numeru 15 strona nieparzysta, Zakopiańska. 
 
   Już w 1950 roku istniejące w Olsztynie szkoły podstawowe ( 5 samodzielnych i 2 przy liceach) z trudem mieściły uczące się dzieci. Nauka odbywała się na zmiany. W międzyczasie podniesiono poziom obowiązkowego wykształcenia podstawowego do 7, a następnie do 8 klas co w oczywisty sposób spotęgowało problemy lokalowe szkół. Na początku lat 50-tych młodsze dzieci z Kolonii Mazurskiej
i jej okolic uczyły się w klasach szkoły utworzonej w prywatnym, wynajmowanym domu przy ul. Sikorskiego 66. Młodzież starszych klas pobierała naukę na rogu ulic Zwycięstwa (dziś al. Piłsudskiego) i Kościuszki. Taka sytuacja trwała do 1955 roku. Uznano wówczas, że najpilniejszą potrzebą była budowa szkoły na Kolonii Mazurskiej. W 1959 roku wprowadzono zwyczaj nadawania szkołom imion miejscowych działaczy i bojowników o polskość. Odbywało się to zgodnie z ideami ówczesnej sytuacji politycznej. W ten sposób 12 października 1968 roku nadano Szkole Podstawowej nr 6 imię gen. Aleksandra Zawadzkiego, a od roku szkolnego 2000/2001 patronem szkoły jest Konstanty Ildefons Gałczyński.

2015 Osiedle Mazurskie w Olsztynie

/aktualności/ /archiwum/ /rada osiedla/ /osiedle/ /kontakt/